Weekje Letland met oa Riga (week 30) en onderweg naar Estland

Maandag 20 juli:

'S ochtends kort na vertrek alvast boodschappen gedaan omdat we nog niet goed weten wat de mogelijkheden zijn in Letland. Met een volle koelkast rijden we langs de weg waar ze vrijdag races hebben gehouden. Zijn bezig met afbreken tribunes etc. En over de A13 rijden we naar de grens met Letland die we rond het middaguur passeren.

Regels voor de snelheid zijn hier lekker gemakkelijk. Binnen de bebouwde kom 50 en daarbuiten 90. Behalve bij onverharde weg dan mag je Max 80. Nou dat halen wij niet hoor met de camper. De rit is vandaag maar 78 km en dus zijn we lekker op tijd op de camping net ten zuiden van Liepāja. Die ligt zo goed als aan het strand (100m lopen door het bos) en heeft een leuk restaurant. Na alles geïnstalleerd te hebben gaan we naar het strand. Er staan allemaal versierde bomen met haakwerkjes onderweg.  Heerlijk breed zandstrand dat zeer geleidelijk afloopt in zee. Net op tijd gaan zwemmen want na een klein uur horen we de eerste donderslagen boven zee. En na enige tijd betrekt de lucht behoorlijk. Terug in de camper verder aan het reisverslag gewerkt en rond 19:00 uurhapje gaan eten. Erg druk in het restaurant, dat leuke plekjes heeft in aparte “kamers” rondom het terras. 

Dinsdag 21 juli:

Vandaag gaan we in Karosta, een Russische wijk in het noorden van Liepāja, een Russische kerk en de gevangenis bezoeken. De gevangenis heeft een rondleiding, een belevingsworkshop van rond de 2 uur en je kunt er overnachten voor 16€. Je komt dan in het regime van de gevangenis die werd gebruikt voor de heropvoeding van marine personeel. We zien een filmpje en zien af van beleving van het gevangeniswezen en doen de rondleiding, die wordt gegeven door een heel leuke jonge dame in het uniform van een bewaker en die probeert er wel een officieel tintje aan te geven.

Dus we moeten in rijen van twee in marstempo naar de ingang en in antwoord op haar vragen in koor antwoorden yes/no Mam!   Het gebouw is ooit neergezet als militair hospitaal, maar is daar uiteindelijk nooit voor gebruikt. Maar wel dus als heropvoedingskamp voor kortgestraften. Het verhaal is redelijk positief terwijl er ook bekend is dat er achter de garages die er tegenover staan mensen zijn geëxecuteerd. Dus erg vriendelijk was het allemaal niet. Zo zien de cellen er ook niet uit. De hele wijk staat vol met grote roodbakstenen gebouwen (de meesten leeg) en zeer verwaarloosde flats.

Er wonen bijna alleen Russisch sprekende mensen. En tussen al die woonblokken staat dan ineens ook een prachtige Russische kerk met 5 grote gouden koepels. Recent opgeknapt en open voor publiek, je mag er officieel geen foto's maken, maar dat wisten we in eerste instantie niet. De kerk hangt vol met iconen en is prachtig beschilderd. En her en der zitten geestelijken die mensen inzegenen of voor gaan in gebed. Buiten staat ook een geestelijke met een gezin die hen en hun auto zegent. 

Van Liepāja rijden we daarna via redelijk goede wegen naar de stad Kuldīga. Het Venetië van het noorden waar een “waterval“ is in de rivier van maar 1 meter hoog, maar wel 240 meter breed. Het mag de naam waterval eigenlijk niet hebben. In de lente zijn er springende vissen (zalmen) die tegen de waterval opzwemmen. We komen er rond 17:00 uuraan en verblijven vannacht op een camperplek. Een parkeerplaats bij een sportschool aan de rand van het centrum, waar Max 2 campers mogen staan. Behalve een vuilnisbak is er verder niets. Dus staan we op eigen stroom (huishoud accu) en douchen we morgen in de camper. Half uur na ons komen er nog een caravan en camper ( die bij elkaar horen) bij staan.

Wel prettig om niet helemaal alleen te staan. Alhoewel de plek in de camper app aangegeven staat als zeer rustig. En dat blijkt ook zo te zijn, rond 17:30 gaan we het stadje in en wandelen via de hoofdstraat en een park met beelden naar de rivier. Daar lopen we naar beneden (over een stenen pad dat het fundament is van een voormalig fort zodat we vlakbij de “waterval” kunnen komen. jongelui lopen door het water net boven het verval van de ene oever naar de anderen en er wordt gezwommen. Aan de over zien we wilde orchideeën en een prachtige zwarte libel. Aan de andere kant van het best wel toeristische stadje lopen we weer terug en gaan eten bij een restaurant in de hoofdstraat met een leuk terras op de eerste verdieping. Er staan veel oude panden in het stadje waar de ramen dichtgetimmerd zijn en de ramen erop zijn geschilderd en oude vakwerkhuizen. 'S avonds en 's nachts hebben we flink wat regen. 

Woensdag 22 juli:

Vlak bij Kuldīga zijn zandgrotten of zandlabyrint zoals het in de gids en folders staat. Dat maakt ons nieuwsgierig. De laatste 4 km zijn helaas onverharde weg en na de regen wat lastig te berijden. Veel wasbordweg (ribbels) en gaten, dus alles rammelt weer behoorlijk. Als we op plaats van bestemming aankomen is het best druk met auto’s. Vanaf de weg is het een stukje door het bos lopen en dan komen we op een veld waar allerlei beelden staan en een kiosk waar we kaartjes kunnen kopen. Over 10 minuten kunnen we mee met een rondleiding. Het is een privébezit van een familie die hier al 4 generaties woont en die de grotten hebben uitgegraven voor het heldere

witte zand dat werd verkocht om glas van te maken. De laatste telg is daar mee gestopt en heeft het een toeristische attractie gemaakt. Er zijn ruim 2 km aan tunnels ongeveer 8 meter onder de grond en je kunt er tijdens de rondleiding 460 meter van zien. Niet heel spectaculair, maar wel een leuk verhaal. En de gangen zijn behoorlijk smal en soms erg laag en er is geen licht, dus moeten we het doen met het licht van onze IPhones, daardoor niet echt mogelijk om foto’s te maken. 

Als we na het bezoek richting het oosten rijden gaat het behoorlijk regenen, wat ons doet besluiten door te rijden naar Riga ipv onderweg nog ergens in een natuurpark te overnachten. Rond 16:00rijden we Riga in en gaan op zoek naar de stadscamping die op een eiland ligt in de rivier Daugava net onder het oude stadsdeel. De weg de stad in staat vol met houten huizen waar Riga bekend om is (en om de art nouveau huizen, meer daarover later).

De camping is een echte stadscamping, in een min of meer industriegebied en met kleine plekken zonder echt afscheiding. Maar de douches (met plastic plakgordijntjes) en toiletten zijn schoon en functioneren prima. We hebben elektriciteit en de boel wordt bewaakt. Van de camping is het ongeveer 2 km lopen naar het oude stadscentrum. Deze avond blijven we na een lange en natte rit lekker bij de camper. We voeren de mussen en eten pannenkoeken met spek. (Traditie altijd zeker 1x in onze vakantie.) 

Donderdag 23 juli:

1e dag in Riga. We hebben besloten hier in ieder geval 3 dagen te verblijven. Leuke stad en veel te zien. 'S Morgens hangt er een zeer dreigende lucht boven de camping en als ik terugkom van de douche gaat het regenen. Gelukkig niet al te lang en aan het eind van de ochtend rond 12:00 uurlopen we naar de oude stad en gaan de boel een beetje verkennen. Over de brug over de Daugava, die lijkt op de zwaan in Rotterdam, maar bij nader inzien meer een stervende zwaan is gezien de staat van de railing. (Zie foto's) langs de rivier staat een beeld in een kast van een reus met een kind op zijn schouders. Dit is een legende: de reus Lielais Kristaps woonde in een hut aan de oever en hielp mensen de rivier over. Op een nacht hoorde hij een kind huilen aan de overkant en ging het halen, dit kind werd tijdens de reis steeds zwaarder en met moeite haalde hij de overkant. 'S morgens werd hij wakker en op de plaats waar hij het kind had neergelegd stond een kist vol goud, daarmee heeft hij de stad Riga gebouwd. 

We lopen langs het kasteel dat wordt gebruikt door de regering en niet te bezichtigen is naar het Domplein.  Een groot en mooi plein met het museum van de kunst en uiteraard de dom, waar een poster hangt dat er dagelijks concerten worden gegeven door internationale organisten op het orgel in de dom. Bij het toeristenbureau kopen we kaartjes voor het korte concert van 20 minuten morgen middag 12:00 uur. Het toeristenbureau zit op het plein waar ook de gildenhuizen staan van zowel de grote gilde (het huis van het zwarte hoofd) en ernaast het huis van de kleine gilde, deze panden zijn ooit ontstaan voor opslag van handelaren en als “herenclub” voor hen om handel te drijven en feesten te geven. Ze zijn prachtig gerestaureerd en te bezoeken. (Zie foto's) Op het plein staat ook een ‘Berlijnse’ beer.

Een van een hele verzameling die de wereld is overgegaan. Deze was speciaal voor Riga ontworpen en is geschonken door Berlijn aan de stad. De hele stad staat vol met prachtige gebouwen uit de art nouveau tijd. (Er is ook een wijk waar het museum/centrum van de Art nouveau is, dat gaan we morgen bezoeken.) als we weggaan bij het gildenhuis via de souvenirswinkel  vragen we aan de verkoopster of zij een tip heeft voor de lunch. Die heeft ze, echter wel buiten het oude centrum. Maar alles is aan te lopen, dus gaan we op weg naar de wijk ten westen van het centrum en eten bij een art café & gallery Istaba met een galerie beneden waar een expositie is van mondkapjes en boven een restaurantje. Ze hebben als lunch alleen soep, maar dan wel een hele lekkere. Basis bouillon met veel groente, mie en een soort graan en vulling naar keuze. B.v. eend, rundvlees, garnalen, etc. Erg geslaagd. (Boven ons tafeltje hangt een lucifersdoosje met een afbeelding/schilderijtje van ons tafeltje. (Zie foto). Na de lunch lopen we naar de voormalige Joodse wijk langs de ruïne van de Synagoge en naar het museum van het Ghetto. Waar o.a. een huisje staat uit het vroegere Ghetto En een treinstel waar mensen mee werden weggevoerd. Daarnaast twee exposities en informatie over de geschiedenis. 

Als we teruglopen naar de oude stad komen we bij toeval langs de markthallen die gevestigd zijn in 4 hele grote hallen waar vroeger zeppelins werden gemaakt. Ook buiten staan veel marktkramen met fruit, groente, bloemen etc. We kopen anderhalve kilo kersen. Dat wordt even dooreten, maar ze zien er heerlijk uit en smaken superzoet. Omdat we beetje versleten zijn van al het lopen en de indrukken gaan we nog wat drinken aan het eind van de dag. Bij de borrel nemen we een snackje van kipstukjes met saus en sprotjes, met plakjes ei en lente-uitjes op brood. Nooit eerder gegeten, maar zeer smakelijk.  Als we teruglopen over de brug naar de camping lopen we langs de rivier terug naar de camping. Langs prachtige houten huizen en bij toeval ook de Nederlandse ambassade, allen met fantastisch uitzicht over de rivier en op de stad. Rond 20:00 uurterug bij de camper. Versleten! Dat was pas de eerste dag!

Vrijdag 24 juli:

Tweede dagje Riga. Als ik onze eerste dag zo nalees wat hebben we dan veel gedaan, terwijl als je door de stad loopt het niet zo lijkt. We haasten ons niet en hebben maar een paar dingen die we van te voren hebben gelezen en willen bezoeken. De rest doen we eigenlijk wat er al wandelend op onze weg komt. Vandaag hebben we wel een doel, namelijk het concert in de Domkerk om 12:00 uur. De lucht ziet er dreigend uit, maar we gaan gewapend met paraplu’s, regenjassen en goede moed op stap. Zijn ruim op tijd zodat we voordat het concert start de Dom goed kunnen bekijken en een mooi plekje kunnen zoeken voor de beeldschermen die in de kerk staan zodat je de organiste (zoals we later zien) kunt zien spelen. Het Walcker orgel is in 1884 gebouwd en was toen het grootste ter wereld en de componist Frans List heeft een stuk gecomponeerd voor de inwijding. De weerhaan op de kerktoren (90m hoog) is een replica (origineel staat beneden) en is aan de ene kant verguld en aan de andere kant zwart. Als de vergulde kant te zien was in de stad was het een gunstige wind voor de binnenkomende schepen. Na het concert lopen we via het beeld van de vrijheid en RIGA letters naar de wijk van de art nouveau.

Er is daar een museum/bezoekerscentrum in een privé pand, dus moeten we aanbellen om het museum binnen te komen. Er is een prachtige hal en trap en aardige dames in klederdracht. Het huis is in originele staat met mooie ramen etc. En staat in een wijk vol met prachtige versierde gebouwen. Er wordt veel aandacht besteedt aan het opknappen van dit soort panden in de stad. We lopen al fotograferend terug naar de oude stad. En drinken een heerlijke koffie met red velvet taart in “the most romantic and the most hidden cafe in Riga”. Vandaar gaan we kijken of de St. Peter’s kerk nog open is en op zoek naar het beeld van de Bremer stadsmuzikanten, waar Ruud iets mee heeft. Onderweg komen we het Sherlock Holmes hotel tegen dat er erg leuk uitziet met uithangbord en steegje “Bakerstreet”.  De muzikanten snel gevonden, maar de kerk is net dicht (17:50 uur) wel staat de deur nog open van de Johanneskerk, waar iemand zit te oefenen op het orgel. En we met een heel aardige dame in gesprek raken over Riga en de historie van Letland. Door de oude stad lopen we terug via de brug naar de camping. Weer heel wat kilometers in de benen!😅

Zaterdag 25 juli:

Laatste dag in Riga. Er is erg slecht weer voorspeld voor vandaag. Veel regen. Temperatuur is echter niet slecht. We vertrekken met droog weer, maar na 10 minuten gaat het regenen, dus paraplu’s uit de tas. We gaan naar een wijk aan andere kant van de rivier waar een pleintje is met gerestaureerde huizen en een kunstenaarscollectief waar op zaterdag een marktje is. Inmiddels regent het helaas zo hard dat dit letterlijk in het water valt. We lopen er nog wel even overheen en kopen een potje smeersel gemaakt van hennep, bij een man die zo te zien het spulletje ook op andere wijze tot zich neemt. Vandaaruit lopen we naar een overdekte markthal in de buurt. Die blijkt bij nader inzien gerenoveerd te worden en is gesloten. De markt vindt nu buiten plaats. Al et al niet zo'n voorspoedig dagje tot nu toe, maar dat verandert als we een restaurantje zoeken voor de lunch en we terecht komen bij een grill restaurant met een heel aardige ober die o.a. tijdje in Zwolle heeft gewoond, uitstekend Engels spreekt en 1 zinnetje Nederlands (ik ben Nederlands aan het leren, maar ik spreek het nog niet zo goed). Het eten is heerlijk! Vissoep en salade en ruud zijn stukje vlees. Allemaal top! Na de lunch nemen we de trolleybus naar de stad.  We zijn vroeg Ivm het slechte weer en hebben nog tijd om voor 16:30(voor dit tijdstip hadden we gisteren kaartjes gereserveerd voor een rondleiding van een uur door het voormalig hoofdkwartier van de KGB) het museum van de bezetting te bezoeken. Dit is volgens veel Letten een erg belangrijk museum en veel van de Koninklijke gasten en regeringsleiders die het land hebben bezocht zijn hier geweest.  Het geeft aan hoe belangrijk de onafhankelijkheid voor de bevolking is. Er is geen entreebedrag, maar we morgen een donatie doen net als bij het museum van het Ghetto. 

Rond 16:00 uurzijn we in het gebouw van de KGB en kunnen zelf de expositie bekijken tot 16:30. Waar voorheen per rondleiding 20 mensen meekonden is het nu Ivm de Corona maar een groepje van max 4 mensen. Voor ons erg fijn, omdat we beter foto's kunnen maken en vragen kunnen stellen.  

Sinds 1990 is het gigantische art nouveau hoekpand verlaten door de Russen en heeft het een hele tijd leeg gestaan. Nu sinds juni 2019 in gebruik voor rondleidingen Alles is dus nog in originele staat, de cellen, de verhoorkamer, de executieruimte, etc. Het pand is ooit gebouwd begin 1900 voor bedrijven en in 1940 in gebruik genomen door de Russische geheime dienst. (tussen 1941 en 1945 niet gebruikt ivm bezetting Duitsers die niets met het gebouw deden) Eerst Cheka genoemd en daarna KGB. Het meeste speelde zich af onder de grond in de kelders waar geen geluid doordrong naar de omgeving. De gangen waar de cellen zijn hadden bijnamen zoals de gang van de rozen (damescellen) de gentlemen’s gang, waar de cellen iets beter waren en de mud gang in de kelder waar de grond van modder was en de latrines in de cel een gat in de grond. In de gangen lag vroeger rode vloerbedekking om te voorkomen dat de gevangenen de bewakers aan konden horen komen en om het bloed dat werd verloren na verhoor (martelingen) te verdoezelen. De deur naar de uitgang had dezelfde vorm als de celdeuren zodat als er een gevangene probeerde te ontsnappen, deze gedesoriënteerd raakte en niet wist waar de uitgang was. Langs de muren liepen houten leuningen die ingedrukt konden worden door bewakers en een alarm deden afgaan als een gevangene zich verzette. Het was voor een groot deel psychologische oorlog voering. Er zaten vaak meer dan 20 mensen in een cel. 24 uur per dag fel verlicht en overdag mocht men absoluut niet slapen. Er zaten altijd verklikkers in een cel (die beloofd waren om betere behandeling te krijgen etc.) dus niemand was te vertrouwen. Er werd gewerkt met good cop/ bad cop en mensen die bekenden (wat dan ook) werden doorgestuurd naar de reguliere gevangenis, waar het leven beter was dan in het “Hoekhuis” van de KGB. Er zijn jaren geweest (in het begin rond 1941) dat er heel veel mensen tegelijk gevangen zaten. Totaal in alle jaren vermoedelijk ongeveer 40.000. In het begin werden er nog dossiers bijgehouden, maar daar zijn ze op gegeven moment mee gestopt. Dus er was niets bekend over wie en hoe lang mensen er opgesloten hebben gezeten. 

Gedeeltes van de kelder zijn niet te bezoeken omdat er weinig tot geen onderhoud is geweest de afgelopen jaren. Onze gids verteld dat hij als laatste gids na de rondleiding nogmaals een rondje moet lopen om alle lichten uit te doen en dat hij dan altijd iemand meevraagt omdat hij het te eng vind er alleen rond te lopen. In de executieruimte zijn alle kogelinslagen goed te zien. Er waren wandjes voor gemaakt en nog niet zo lang gelden heeft men ontdekt wat er achter zat. De gids vertelde ook dat er nog geen drie weken geleden in een huis ergens in Letland van een voormalig KGB agent dossiers zijn gevonden. Ze hopen daar informatie te vinden. Er was nl niet veel van over omdat men alles had vernietigd. Veel van de KGB medewerkers die hier gewerkt hebben moeten natuurlijk nog in leven zijn en zijn nooit veroordeeld voor hun daden. 

Na een uur staan we enigszins verdwaasd weer p straat. Aan de overkant gaan we bij een koffietent wat drinken en kijken hoe we met OV weer terug komen op de camping. 

Zondag 26 juli:

Normaal een rustdag, maar er is geen formule 1 en we willen na drie dagen Riga weer verder. Net buiten Riga is een groot openlucht museum met ingericht per regio/provincie van het land nagebouwde dorpen met originele huizen, schuren, kerken, boerderijen en molens die verplaatst zijn naar het museum. Het museum bestaat bijna 100 jaar en ligt in een prachtig groot bosgebied.we zijn er rond 12:00 uuren hebben ruim 4 uur nodig om (bijna) alles te zien. Erg mooi opgezet met leuke tuinen en begroeiing rondom de panden met veel bloemen. Alles ziet er goed onderhouden uit, ook de inrichting van de huizen en kerken zijn origineel. Zeer de moeite waard. Het is vandaag erg zonnig en behoorlijk warm, gelukkig lopen we veel onder de bomen. 

Omdat het al wat laat is zoeken we een nieuwe bestemming voor vanavond en komen we uit op een camping aan zee in het plaatsje Tuja. Het is een camping met erg veel lokale gasten en niet erg luxe, maar we hebben een prachtige plek met zicht op zee naast het trapje dat naar het strand loopt. Er is zelfs een restaurantje waar we tot 19:00terecht kunnen en we eten calamares vooraf en ik pasta met zee vruchten en ruud een heerlijk stoofpotje in rode wijn. Daarna genieten van de zonsondergang, die wat verstoord wordt door wolken, maar dat mag de pret niet drukken. 

Sanitair is niet om over naar huis te schrijven. 1 douche en toiletten zijn bakken met wc bril en gat in de grond. Dus douchen en de andere ‘zaken’ doen we in de camper. Morgen weer verder! 

Wat algemene zaken: aantal dagen gelden weer een hele grote groep kraanvogels langs de weg gezien. (Nu de common Crane Ipv de Brolga met blauw hoofd)

broodjes verkopen ze niet in Letland. Wel heel veel zoete broodjes worden er gebakken, maar een kaiserbroodje of andere variant is nergens te krijgen. De koffie en wijn zijn in verhouding erg duur en wat ze dan weer wel hebben zijn stroopwafels! Er zijn een aantal grote winkelketens zoals de Maxima X, XX en zelfs XXX versie. De Rimi en de Top. Waar bijna alles wel te vinden is. 

We rijden overigens over een tweebaans weg (de A1) Waar je 100 km mag rijden.  Er wordt veel ingehaald, waarbij auto's ruimte maken en er dus soms drie wagens langs elkaar heen rijden. Dat zul je bij ons niet veel meer zien. In de steden zie je overigens heel veel erg dure auto's. De Porsches zijn niet te tellen en de luxe Mercedessen zijn ook erg in trek. 

Maandag 27 juli:

Vandaag richting Estland. Het weer valt nog steeds mee, wat bewolkt maar wel droog. Verder de A1 op richting Tallinn, alhoewel we dat vandaag nog niet gaan bereiken. We rijden de gehele dag dicht langs de Baltische kust. Ons doel is Pärnu, de vierde stad van Estland met rond de 40.000 inwoners (ongeveer evenveel als in Hellevoetsluis) en een geliefde badplaats aan de Baltische zee met veel kuuroorden en modderbaden. Bezocht door veel mensen uit Estland en Finnen. Onderweg zien we ons tweede ongeluk deze reis. hoogstwaarschijnlijk een onfortuinlijke inhaalmanoeuvre. Een vrachtwagen langs de kant En een personenwagen die behoorlijk is beschadigd aan de zijkant. 

Verder zien we heel veel witte vlinders rondvliegen. Die helaas met enige regelmaat “landen” op onze voorruit. Rond 13:00 uurpasseren we de grens tussen Letland en Estland. En ook hier zijn de verkeersregels makkelijk. Binnen de bebouwde kom 50 en daarbuiten 90 km maximaal. Het Ests is weer een nieuwe uitdaging. Ook deze taal lijkt weer helemaal nergens op. Het schijnt het meest op Fins te lijken,  maar zoals alle landen die in hun onafhankelijk bestaan zijn bedreigd is de taal zeer belangrijk voor hun identiteit en dus koesteren ze hun eigen taal. 

Na de boodschappen onderweg bij de Top vliegt er wederom  een daas de camper In. (Vorige week ook al gebeurt) die wel 3 cm lang is. Nog nooit zo'n groot steekbeest gezien. Gelukkig weet hij met wat hulp ook zelf weer de uitgang te vinden. Moet er niet aan denken wat voor effect het heeft als je gestoken wordt door zo'n beest. In Estland diesel getankt voor nog geen euro per liter. Dat is weer wat goedkoper dan in Letland. Rond 14:30op plaats van bestemming op camping Valgeranna Puhkekeskus, die ook aan het strand ligt.

Estland is het kleinste van de Baltische Staten, 45.339 km2 en heeft 1,3 miljoen inwoners (30 inwoners per km2) ter vergelijking:

Nederland is 41.500 km2 waarvan 19% water en heeft ruim 17 miljoen inwoners = 417 inwoners per km2. 

Dus alle ruimte hier en ook weinig gedoe wat betreft Corona. Het strand is heerlijk rustig met hier en daar wat mensen. En de camping is ook bij lange na niet vol. We maken ons een beetje zorgen over Nederland en België als we de kranten lezen en zien dat de maatregelen daar weer strenger worden.